Ζωντανή συνεδρία αφηγηματικής ιατρικής: Tríti 12 Maḯou, 8 m.m. EEST

Η πρώτη συνεδρία Αφηγηματικής Ιατρικής στα Ελληνικά έφερε κοντά είκοσι και πλέον συμμετέχουσες και συμμετέχοντες από Ελλάδα και Ηνωμένες Πολιτείες: από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και την Κρήτη, μέχρι την Αριζόνα και τη Νέα Υόρκη!

Το κείμενό μας ήταν το ποίημα «Τα Παράθυρα» του Κ.Π. Καβάφη. Ο κυρίαρχος συμβολισμός του παραθύρου ως διέξοδος αλλά και ως απειλή αποτέλεσε σημείο αφετηρίας μιας συναρπαστικής συζήτησης  πάνω σε ένα ποίημα βαθιά υπαρξιακό, διαχρονικό, αλλά και, προσφάτως, εξόχως επίκαιρο. Μιλήσαμε για τα «παράθυρα» που προσμένουμε να ανοίξουν, ώστε να ρίξουν φως στις σκοτεινές γωνιές της κεκλεισμένων των θυρών ζωής μας το τελευταίο διάστημα, στα άδυτα του εαυτού μας, αλλά κι εκείνα που, ομοίως με το ποιητικό υποκείμενο, ευχόμαστε να μην ανοίξουν ποτέ, καθώς το φως που θα περάσει μέσα ίσως φέρει μια «νέα τυραννία.»

Οι σκέψεις που εκφράστηκαν προσέγγισαν την κεντρική προβληματική του ποιήματος, και πιο συγκεκριμένα την αίσθηση εγκλωβισμού και αδιεξόδου, εξερευνώντας τόσο τις φιλοσοφικές όσο και τις κλινικές προεκτάσεις της:  το επώδυνο ταξίδι προς την ανάδυση στο φως, δηλαδή την αυτογνωσία· τις μεταφυσικές ή/και θρησκευτικές διαστάσεις της «παρηγορίας» ως αναπόσπαστο κομμάτι της παροχής φροντίδας· τις «σκοτεινές κάμαρες» της νόσου, συνοδευόμενες από τον πόνο των αλλαγών που επιφέρουν, ως την τελική «έξοδο»—την ίαση, την αποδοχή, ή ακόμα και τον θάνατο. Καταδυθήκαμε στα σκοτεινά βάθη του Άλλου ως τυράννου του Εαυτού, και ρίξαμε φως στην ύπαρξη του Άλλου ως διέξοδο, έστω και αβέβαιη, διότι «ποιος ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει».

Το θέμα πάνω στο οποίο η ομάδα κλήθηκε να ανταποκριθεί γραπτώς ήταν «Όταν ανοίξει ένα παράθυρο…».  Τα συγκινητικά κείμενα που προέκυψαν έφεραν στην επιφάνεια το άγγιγμα και την αμφισημία του ως απειλητικό αλλά και επουλωτικό. Αναδείχθηκε η μεταφυσική διάσταση του περάσματος, το σκοτάδι ως τέλος και αρχή, αλλά και η γενναιότητα της μοναξιάς που ελλοχεύει στο σκοτάδι. Ο τρόπος που οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες ανέδειξαν τη σημασία του βλέμματος ως ένα παράθυρο επικοινωνίας θεραπευτή και θεραπευομένου, γιατρού και ασθενούς, ήταν απόλυτα καθηλωτικός. Προς το τέλος,  ζωντάνεψαν μπροστά μας μυρωδιές και χρώματα που φανταστήκαμε να περνούν μέσα από «λευκές κουρτίνες» που ανεμίζουν πίσω από παράθυρα ορθάνοιχτα, να μας θυμίζουν ότι η ζωή αναπόφευκτα συνεχίζεται, μα κι ένα «πρόσεχε!» κάθε φορά που ένα παράθυρο ανοίξει.

Οι διαφορετικές αναγνώσεις, οι ποικίλες ερμηνείες και η εκφραστική ιδιοσυστασία των μελών της ομάδας άνοιξαν νέα παράθυρα τόσο στην πρόσληψη των νοημάτων του ποιήματος όσο και στη μεταξύ μας σύνδεση.

Καλούμε όλες και όλους που συμμετείχατε να μοιραστείτε όσα γράψατε κατά τη διάρκεια της συνεδρίας μας παρακάτω (“Leave a reply”) και να κρατήσουμε αυτή την τόσο ενδιαφέρουσα συζήτησή μας ζωντανή, υπενθυμίζοντάς σας, βεβαίως, ότι αυτή είναι μια δημόσια πλατφόρμα και η πρόσβαση ανοιχτή στο κοινό.

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ (1863-1933)
Τα παράθυρα

Σ’ αυτές τες σκοτεινές κάμαρες, που περνώ
μέρες βαρυές, επάνω κάτω τριγυρνώ
για νά’βρω τα παράθυρα.— Όταν ανοίξει
ένα παράθυρο θάναι παρηγορία.—
Μα τα παράθυρα δεν βρίσκονται, ή δεν μπορώ
να τά’βρω. Και καλλίτερα ίσως να μην τα βρω.
Ίσως το φως θάναι μια νέα τυραννία.
Ποιος ξέρει τι καινούρια πράγματα θα δείξει.
 
(Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος, 1984)
Όπυ Ζούνη

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.